Giữ chân thầy Park liệu có phải là nhiệm vụ hàng đầu?

Trên thế giới, thật khó để tìm được một vị HLV nào thuộc hàng trẻ tuổi, tài năng, có cá tính, có đẳng cấp lại chịu “an phận” với vị trí HLV trưởng một đội tuyển quốc gia. Jürgen Klopp, Josep “Pep” Guardiola, Zinédine Zidane, Mauricio Pochettino, Diego Simeone,…. đều đang thể hiện tài năng của mình tại các CLB bóng đá chuyên nghiệp. “Người đặc biệt” José Mourinho trong giai đoạn sự nghiệp khá khó khăn của mình cũng chưa từng nói đến việc dẫn dắt đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha, công việc mà ông tuyên bố sẽ chỉ làm khi “sắp nghỉ hưu”.

Nói như vậy, không có ý cho rằng HLV một đội tuyển quốc gia là thấp kém hơn so với làm việc ở một CLB. Nhưng rõ ràng, hai vị trí này có rất nhiều khác biệt với nhau.

Nếu ở một CLB, người HLV có thể can thiệp vào công việc đào tạo trẻ, có thể đưa ra những yêu cầu mua sắm cầu thủ cho phù hợp với chiến thuật của mình. HLV gặp học trò của mình mỗi ngày và cùng với họ xây dựng nên một đội bóng, một bản sắc. Vậy nên, nếu lựa chọn một CLB bóng đá, người thầy sẽ phát huy hết cá tính, năng lực của mình, có thể xây dựng, truyền bá triết lý cá nhân về bóng đá, và thậm chí là hình thành cả một hệ tư tưởng.

Còn ở một đội tuyển quốc gia thì sao? Bản chất của đội tuyển quốc gia là một tập hợp các cầu thủ giỏi cùng quốc tịch, tập trung theo từng đợt ngắn hạn để phục vụ cho những giải đấu bóng đá ngắn ngày giữa các quốc gia. Một năm, một đội tuyển quốc gia có thể chỉ tập trung hai tuần và thi đấu một giải đấu nào đó trong bốn tuần, cộng thêm những trận đấu giao hữu để tích điểm của FIFA, chỉ thế thôi thì đã được coi là nhiều rồi.

Vậy thì, không thể đòi hỏi HLV một đội tuyển quốc gia lại phải giống như HLV một CLB. Người thầy lúc này có nhiệm vụ chính là tìm những cầu thủ giỏi nhất, phù hợp nhất đang thi đấu trong hay ngoài nước, tập hợp họ lại và “truyền lửa” để họ thi đấu vì màu cờ sắc áo. Thông thường, các HLV đội tuyển quốc gia sẽ lấy nguyên một bộ khung từ CLB hàng đầu trong nước, thêm một vài vị trí giỏi từ các CLB khác để bổ khuyết đội hình, và lúc này thực chất đội tuyển sẽ thi đấu giống với chiến thuật của CLB nòng cốt đó, hoặc họ sẽ thi đấu theo kiểu quen thuộc nhất đối với các ngôi sao, các cầu thủ giỏi trong đội hình. Cũng vì thế mà có thể nói rằng dấu ấn cá nhân của người thầy trong trường hợp này không thể mạnh bằng một vị HLV ở các CLB.

Nếu như một CLB thành công có phần nhiều dấu ấn từ các HLV thì một đội tuyển quốc gia thành công lại mang dấu ấn từ sự phát triển của cả nền bóng đá. Nói như vậy, không phải là phủ nhận công lao của HLV Park Hang-seo đối với bóng đá Việt Nam, và có muốn phủ nhận thì cũng không được bởi lẽ thực tế đã chứng minh công trạng của ông rồi. Nhưng xin hãy nhớ rằng, lứa U20 Việt Nam vào được World Cup trước khi ông Park xuất hiện, và ngoài những cầu thủ nổi bật như Quang Hải, thì dấu ấn lịch sử này còn nằm ở những người như HLV Hoàng Anh Tuấn hay GĐKT người Đức, ông Jürgen Gede.

Chính lứa U20 ấy, hội tụ với lứa trẻ U19 đình đám năm nào từ lò HAGL, kết hợp với cả các cựu binh, dưới sự truyền lửa của ông Park đã tạo nên đội tuyển Việt Nam thành công hiếm thấy trong hai năm vừa qua.

Rõ ràng bóng đá Việt Nam đang đi đúng hướng. Chiến lược đào tạo trẻ trong nước đang khởi sắc. Các lò đào tạo hiện đại như HAGL, Hà Nội, Viettel, PVF vẫn chứng tỏ năng lực của mình, các lò đào tạo “kiểu cũ” như SLNA thì đang hồi sinh, các đại gia chuyên vung tiền như Becamex Bình Dương giờ cũng chăm chỉ đào tạo trẻ và đang hưởng quả ngọt. V-League cũng bắt đầu hút người xem trở lại, một CLB không nhiều sao số như TP.HCM đứng đầu bảng xếp hạng như một chỉ dấu cho tính chiến thuật của bóng đá hiện đại đã đến với Việt Nam, chứ không chỉ là lối đá “mạnh vì gạo”, chi tiền cho tây nhiều thì hay như trước nữa. Các cổ động viên cũng mặn mà hơn với các CLB, tính chuyên nghiệp ở các hội CĐV tăng lên dần dần và những người trẻ bắt đầu chịu tới sân, chịu mua sắm vì CLB. Đó đều là những tín hiệu tốt.

Dĩ nhiên, HLV Park Hang-seo là người giỏi về chuyên môn, giỏi về truyền lửa, truyền động lực cho các học trò. Nhìn người đàn ông này bùng nổ ngoài đường pitch, rõ ràng là có sự khác biệt với dáng vẻ thư sinh, hiền lành của Toshiya Miura, HLV người Nhật đã thất bại tại Việt Nam không lâu trước đây. Thầy Park cũng tạo ra nhiều dấu ấn chuyên môn, khi những quyết định thay người chuẩn xác, làm thay đổi cục diện trận đấu của ông đã góp phần đem đến chiến thắng cho đội tuyển. Với thành công như vậy, việc ông được tưởng thưởng xứng đáng là điều hoàn toàn không có gì đáng bàn.

Tuy nhiên, với bóng đá chuyên nghiệp, thương thuyết hợp đồng với cầu thủ hay HLV chưa bao giờ là công việc dễ dàng. Ông Park đang rất được các liên đoàn bóng đá chú ý, vì thế phải xác định rằng nguy cơ ĐTQG của chúng ta mất ông thầy người Hàn là có thể xảy ra, bởi so về tài chính, so về độ chuyên nghiệp thì bóng đá Việt Nam có thể không bằng nhiều nước.

Nhưng như đã nói ở trên, đừng quá đưa sự việc này lên thành một điều gì đó quá tồi tệ. Nếu mất ông Park Hang-seo, đội tuyển quốc gia Việt Nam chắc chắn sẽ không bước vào giai đoạn suy thoái như kiểu Manchester United mất đi Sir Alex Ferguson. Bởi nền móng cho sự thành công của đội tuyển là từ sự phát triển của nền bóng đá, rất nhiều người, rất nhiều tổ chức và cả cổ động viên đã và đang góp sức vào đó. Tất nhiên, sẽ có những hụt hẫng, sẽ có đôi chỗ chệch choạc, nhưng với tất cả những gì đang diễn ra, có thể tin tưởng rằng chu kỳ thành công của bóng đá Việt Nam mới chỉ đang bắt đầu.

Và vì vậy, nếu thầy Park gắn bó thêm với bóng đá Việt Nam, đó là một điều đáng mừng, nhưng nếu ông ra đi, đó cũng không hẳn là một thảm họa, mà chỉ là một câu chuyện thường ngày trong thế giới bóng đá mà thôi.

(Bạn đọc: Phan Huỳnh Tuấn)