Mikel Arteta và tầm nhìn dài hạn của Pháo thủ

Gạt sang một bên những mối nghi ngờ về khả năng thành công của ông tại Emirates, rất nhanh chóng vị chiến lược gia người Tây Ban Nha dần chứng tỏ vì sao ông mới chính là mẫu người phù hợp với đội bóng nhất vào lúc này.

Mikel Arteta, đó chắc hẳn không phải là một cái tên tồn tại trong suy nghĩ của phần lớn các cổ động viên pháo thủ sau khi họ chứng kiến đội bóng lần lượt sa thải Unai Emery và chấm dứt tư cách huấn luyện viên tạm quyền của Freddie Ljungberg. Bởi đơn giản, so với 02 người đồng nghiệp, vị chiến lược gia trẻ tuổi không có điểm gì quá vượt trội ngoài quãng thời gian làm trợ lý cho Pep Guardiola tại Manchester City.

Nói vậy để thấy rằng những lo lắng và sự phản đối dành cho Mikel Arteta là hoàn toàn có cơ sở. Ngoài sự thua kém về mặt danh tiếng, kinh nghiệm chính là thứ xa xỉ đối với ông vào lúc này.

Hãy nhìn Unai Emery, trước khi nhận lời dẫn dắt Arsenal, ông đã từng trải qua những năm tháng vinh quang cùng Valencia, Sevilla, PSG, trong đó đỉnh cao chính là 03 danh hiệu Europa League liên tiếp cùng đội bóng xứ Andalusia, ấy vậy mà ông vẫn thất bại trong việc kế tục sự nghiệp của vị giáo sư người Pháp; Freddie Ljungberg, một người có rất nhiều điểm tương đồng với Arteta, khi cả hai đều mang trong mình ADN của Pháo thủ, vẫn không thành công trong việc cố gắng vực dậy một Arsenal rệu rã và đang trên đà trượt dốc.

Vậy Mikel Arteta lấy gì để thuyết phục Ban Lãnh đạo Arsenal hay một lần nữa những người đứng đầu đội bóng này lại tiếp tục lầm đường lạc lối? Câu trả lời rất đơn giản đó là sự phù hợp, và tương đồng về phong cách, triết lý chiến thuật cũng như khả năng hiện thực hóa những điều đó trên thực tế.

Freddie Ljungberg là thành viên của thế hệ bất bại, ông cùng các đồng đội từng được xem là biểu tượng của lối đá đầy đẹp mắt, hoa mỹ nhưng cũng không kém phần chắc chắn, hiệu quả dưới thời Arsene Wenger, nhưng trên cương vị mới, người đàn ông này đã không thể tái hiện được những điều mà người thầy đáng kính của mình đã làm được.

Mikel Arteta lại khác, không có một sự nghiệp đầy viên mãn như người đàn anh, nhưng bù lại quãng thời gian tại Manchester City đã giúp anh học hỏi, thấm nhuần những triết lý chiến thuật và phong cách dùng người của Pep. Đó là điều kiện tiên quyết để giúp anh tránh đi vào vết xe đổ của chính Wenger, khi vị giáo sư người Pháp đã từng thất bại trong việc cố gắng mô phỏng để xây dựng Arsenal trở thành một phiên bản của Barcelona tại Anh trong những năm cuối cùng của ông tại Emirates.

Xây dựng một lối chơi tấn công rực lửa, đa dạng, hiệu quả, trong đó phải đảm bảo yếu tố cân bằng giữa công và thủ, đó là phương châm của Mikel Arteta để giúp Arsenal lấy lại hình ảnh và khôi phục vị thế vốn có. Unai Emery, Freddie Ljungberg đã thất bại, nhưng chúng ta có nhiều lý do để tin vào sự thành công của Mikel Arteta.    

Cuối tuần qua, Arsenal đã thất bại trước Chelsea trong trận derby London ngay trên sân nhà Emirates, đây là lần thứ tư liên tiếp họ không thể giành được bất cứ một điểm số nào khi được thi đấu trên sân nhà, qua đó tái lập kỷ lục đáng buồn sau 60 năm. Dẫu vậy, đây là một thất bại đáng được chờ đợi, bởi trận đấu này đã gián tiếp mang lại rất nhiều hy vọng cho người hâm mộ trong chặng đường sắp tới của đội bóng.  

Thoạt đầu nếu chỉ nhìn qua, rất nhiều người sẽ vội vàng đưa ra những nhận định bi quan về tương lai của Arsenal dưới thời Mikel Arteta, bởi không chỉ không giành được những kết quả tốt (khi không thể giành chiến thắng trong 02 trận đấu đầu tiên, hòa 01, thua 01) mà đội bóng dưới thời tân huấn luyện viên vẫn áp dụng cách chơi như thời Unai Emery còn tại vị, bất chấp việc đội hình vẫn chưa có sự bổ sung đáng kể nào, bên cạnh việc vẫn chưa khắc phục được những thiếu sót và sai lầm cá nhân ở hàng phòng ngự.

Thế nhưng nếu phân tích kỹ, chúng ta sẽ thấy sự khác biệt hoàn toàn về cách chơi mà Mikel Arteta đang áp dụng cho đội bóng. Cùng là việc triển khai bóng từ tuyến dưới, nhưng so với trước đây, Arsenal hiện tại tỏ ra khá linh hoạt và không còn dễ dàng bị đối thủ bắt bài khi triển khai cách chơi này.

Có thể thấy ở hiệp 1 Bernd Leno thường xuyên chuyền bóng cho các hậu vệ hoặc các tiền vệ trụ như Lucas Torreira hay Matteo Guendouzi, thế nhưng ở hiệp hai anh lại có những cú phát bóng dài lên trên thay vì cứ phải cố gắng tuân thủ đấu pháp như hiệp một khi Chelsea bắt đầu tổ chức áp sát, kết quả thì ai cũng thấy rõ, Arsenal đã nhiều lần thoát nguy từ những đợt pressing tầm cao của đối thủ.

Bên cạnh đó vị chiến lược gia trẻ tuổi này còn cho thấy sự khác biệt trong việc bố trí nhân sự của mình. Ai cùng biết Mesut Oezil là một trong những chân chuyền hàng đầu châu Âu, thế nhưng Unai Emery hay Freddie Ljungberg dường như bất lực trong việc tìm ra vị trí để phát huy tối đa năng lực của cầu thủ này. Từng là đồng đội của nhà vô địch thế giới 2014, Mikel Arteta hiểu rõ đâu là điểm mạnh, điểm yếu của cầu thủ người Đức, ông biết tầm quan trọng và giá trị thật sự của anh trong đội hình Arsenal.

Jose Mourinho đã từng ca ngợi Oezil là một số 10 hoàn hảo thì không có lý do gì mà Arteta lại không bố trí anh thi đấu ở vị trí đó. Và như để đền đáp cho sự tin tưởng của người thầy, nhạc trưởng đội bóng đã thực sự lột xác, không còn là một bóng ma vật vờ, thay vào đó là hình ảnh thăng hoa với những bước chạy thanh thoát, những pha chạm bóng tinh tế cùng những đường chuyền sáng nước. Oezil đã hồi sinh thật sự và một lần nữa cảm hứng chơi bóng lại được khơi dậy trong con người của tiền vệ tài hoa này.

Sau khi trận đấu kết thúc, rất nhiều ý kiến đã cho rằng Mikel Arteta còn kém người đồng nghiệp bên kia chiến tuyến về khả năng đọc trận đấu và sử dụng quyền thay người. Có thể khẳng định quan điểm đó hoàn toàn sai lầm nếu chúng ta trực tiếp theo dõi trận đấu này. Phút 76, cầu thủ trẻ Joe Willock được tung vào sân và rất ngạc nhiên người rời sân là Mesut Oezil, người đã chơi rất hay trong những phút có mặt trước đó.

Đây không phải là một sự thay đổi người đơn thuần bởi chắc chắn vị thuyền trưởng Pháo thủ đã nhận ra sự yếu thế trong khả năng tranh chấp và phòng ngự từ xa của hàng tiền vệ trong khi nhạc trưởng người Đức đã không còn đủ thể lực để giúp Arsenal giành lại quyền kiểm soát bóng. Cho dù trên thực tế sự thay đổi người này không đem lại hiệu quả như mong muốn, nhưng không thể căn cứ vào đó để đánh giá về khả năng đọc trận đấu và sử dụng quyền thay người của Mikel Arteta bởi suy cho cùng chất lượng nhân sự tuyến giữa mà Frank Lampard nắm giữ trong tay rõ ràng là tốt hơn hẳn so với những gì mà đội bóng thành London đang có.

Nên nhớ trước khi Mikel Arteta đến, Arsenal đã được rất nhiều chuyên gia đánh giá chỉ là tập hợp của 11 cá nhân đơn lẻ bởi những con người ấy hầu như không có sự liên kết, hỗ trợ nhau trên sân, chính điều đó là nguyên nhân khiến hàng tấn công của họ thường xuyên rơi vào tình trạng bế tắc, trong khi hàng thủ của họ bỗng trở nên mong manh, dễ vỡ.

Nhưng giờ đây, đội bóng thực sự là một thể thống nhất, không những trong phòng ngự mà cả mặt trận tấn công. Hãy nhìn, Pierre-Emerick Aubameyang, xuất phát với vị trị tấn công lệch trái, nhưng rất nhiều lần chúng ta nhìn thấy tiền đạo người Gabon xuất hiện ở cuối phần sân nhà để hỗ trợ cho người đàn em Bukayo Saka; khả năng bọc lót, hỗ trợ đồng đội của David Luiz cũng chính là một điểm cộng nữa của vị chiến lược gia Tây Ban Nha, đây có thể được xem là một trong những trận đấu hay nhất kể từ khi anh cập bến Emirates.

Ở mặt trận tấn công, các Pháo thủ đã cho thấy được niềm tin, khát khao chiến thắng, không chỉ đa dạng hơn trong các phương án tiếp cận khung thành đối phương, mà tốc độ phối hợp, sự sáng tạo trong cách di chuyển đã giúp đội bóng trở nên khó lường hơn so với thời điểm trước đó.

Tất nhiên vẫn còn đó rất nhiều vết gợn cần Mikel Arteta giải quyết, từ phong độ tệ hại của trung phong Alexandre Lacazette, những sai lầm cá nhân của Bernd Leno, việc dễ dàng đánh mất thế trận trong hiệp hai cho đến việc tìm ra cách thức để giải quyết bài toán mang tên Nicolas Pepe. Dẫu vậy, đây mới chỉ là quãng thời gian đầu của Mikel Arteta tại Emirates, ông vẫn còn đó rất nhiều thời gian để hoàn thiện mình và đội bóng, nhất là trong thời gian sắp tới, đội bóng sẽ đón chào sự trở lại của hàng loạt các trụ cột, đồng thời sẽ có cơ hội bổ sung thêm những tân binh khi tham gia vào kỳ chuyển nhượng mùa đông.    

(Bạn đọc: Đức Tuấn)